Breda gonst van 5 september tot en met 21 oktober 2018 weer van de fotografie. In de 8ste editie onderzoekt Breda-Photo wat de impact is van de almaar voortrazende wetenschap. Eén van de meer dan 50 exposerende fotografen is naast prachtig werk van onder andere Christoph Krause & Cyrano Bentlage met beelden van de mens als vreemde entiteit en Osborne Macharia met zijn hyena- mannen- Joris Verleg (Nederland, 1994).
Joris is voor zijn serie bij BredaPhoto geïnspireerd geraakt door vakantiefoto’s van zijn moeder van de Golden Gate Bridge. Hij stelde zich de vraag waarom mensen dit soort foto’s eigenlijk nog maken als er al zoveel precies dezelfde foto’s zijn. Ik wil u graag uitleggen hoe het zit met het auteursrecht op foto’s, inclusief het auteursrecht op de vakantiekiekjes van bouwwerken waarop zelf weer auteursrecht rust.
Het auteursrecht is in het leven geroepen om iemand die iets origineels maakt te beschermen. Het auteursrecht biedt de maker van een werk automatisch auteursrechtelijke bescherming. Je zou het auteursrecht als een constante stimulans voor mensen kunnen zien om creatief te blijven. Een auteursrecht kan rusten op alle voortbrengselen op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst en wordt ruim opgevat. Ook muziek hoort hier bij.
De wetenschappelijke waarde of de artisticiteit van het werk, lelijk of mooi, kunst of kitsch, doet er in het auteursrecht niet toe. Het is ok niet van belang of het al dan niet beroepsmatig is gemaakt en of een maker zich ervan bewust is dat hij een werk schept. Voor auteursrechtelijke bescherming moet het werk wel een origineel (creatief) karakter hebben, moet zintuiglijk waarneembaar zijn en mag het niet in belangrijke mate bepaald zijn door een te behalen technisch effect (want daarvoor bestaat het octrooirecht).
Je kunt je afvragen of de zoveelste foto van de Golden Gate brug in San Francisco nog origineel is alhoewel er ook bij een dergelijke foto nog creatieve keuzes gemaakt kunnen zijn. Hoe dan ook kan er op bepaalde vakantiekiekjes dus wel degelijk een auteursrecht ten gunste van u rusten.
Voor het maken van een foto van een werk wat zelf meer auteursrechtelijke is beschermd, is voorafgaande toestemming van de rechthebbende nodig. Het staat u uiteraard wel vrij om in de openbare ruimte een foto van een auteursrechtelijk beschermd gebouw te maken. Dat ligt anders wanneer u het museum ingaat en daar een foto van een kunstwerk zou willen maken. Dan is wel voorafgaande toestemming van de kunstenaar nodig.
Verder zijn er in het algemeen belang- bijvoorbeeld voor onderwijs of de informatievrijheid- een paar uitzonderingen gemaakt op de exclusieve rechten van de auteursrechthebbende. Je hoeft dan niet vooraf toestemming te vragen als je tenminste aan de voorwaarden voor dat specifieke gebruik voldoet. Soms hoort daar het betalen van een vergoeding bij. Die vergoedingen worden regelmatig collectief geregeld zoals in de horeca door Buma Stemra voor het draaien van muziek.
Ga dus met een gerust hart op pad en maak prachtige foto’s. ook dat wat al tig- keer is gefotografeerd kan door u van originaliteit worden voorzien. Daarmee heeft u dan mogelijk zelfs nog een auteursrechtelijk beschermd werk in handen. Geniet van BredaPhoto!